Төбәк әһәмиятендәге табигать һәйкәлләренең һәм дәүләт табигать тыюлыкларының туфрак япмасы торышын мониторинглау
«ТР Геоүзәге фәнни-җитештерү берләшмәсе» ДБУ лабораториясенең Кама аръягы бүлеге Татарстан Республикасының Зәй, Түбән Кама һәм Сарман районнарында табигать һәйкәлләренең һәм төбәк әһәмиятендәге дәүләт табигать тыюлыкларының туфрак капламы торышын мониторинглау программасын үтәү кысаларында туфрак үрнәкләрен сайлап алды һәм тикшерде.
Үрнәкләрне сайлап алу һәм әзерләү катгый рәвештә ГОСТ 17.4.3.01-2017 һәм ГОСТ 17.4.4.02-2017 нигезендә башкарылган. Алдан киптерелгән туфрак үрнәкләрендәге су суыртмасының рН һәм нефть продуктларының масса өлеше билгеләнде.
Туфракта водород күрсәткечен (рН) билгеләү аның кислоталылык дәрәҗәсен яисә нигезлелеген билгеләргә мөмкинлек бирә, бу исә туфрак эремәсендә рН-метр ярдәмендә водород ионнарының микъдары буенча бәяләнә.
Туфракта нефть продуктларының массакүләм өлешен билгеләү аларның әйләнә-тирә мохит һәм тере организмнар өчен реаль һәм потенциаль куркыныч булуын бәяләү өчен башкарыла. Лабораториядә моның өчен инфракызыл спектроскопия методын кулланалар.
Алынган нәтиҗәләрне Татарстан Республикасы буенча Баш дәүләт санитария табибының «Татарстан Республикасы туфрагында нефть продуктларының рөхсәт ителә торган иң чик концентрациясен (РЧК) гамәлгә кертү турында» 1998 елның 14 июлендәге 18 номерлы карарында билгеләнгән нормалар белән чагыштырдылар.